• سبب شناسی (اتیولوژی)
کودک آزاری یک مسئله فرهنگی- اجتماعی-پزشکی است و معمولا چندین عامل مشترکأ در بروز آن نقش دارند. عوامل مربوط به کودک آزاری را می توان به سه گروه عمده تقسیم نمود:
الف) علل مربوط به کودک
ب) علل مربوط به والدین
ج) علل محیطی و اجتماعی

الف) علل مربوط به کودک
1- فرزند اول خانواده بودن (دختر و پسر هر دو در معرض کودک آزاری هستند و معمولا در خانواده تنها یکی از بچه ها تحت آزار جسمی قرار میگیرد)
2- کودکان دارای سن کمتر، خصوصا بچه های زیر 5 سال به طوری که دو سوم موارد کودک آزاری جسمی در کودکان زیر 3سال بوده است. مرگ عمدتا در بچه های زیر یکسال ددیه می شود.
3- نارس بودن کودک
4- داشتن معلولیت جسمی و عقب ماندگی ذهنی
5- بچه هایی که از حد طبیعی فعال تر هستند.
6- کودکان سازش ناپذیر، وابسته و تحریک پذیر

ب)علل مربوط به والدین
خانواده نقش اساسی در بروز کودک آزاری دارد. مهمترین عوامل مربوط به خانواده عبارتند از :
1- فقدان مهارتهای کافی به عنوان والد : خانواده های طرد شده و دارای روابط اجتماعی محدود (چنین والدینی به دلیل روابط محدود به اطلاعات والدین خود در خصوص نگهداری و نحوه برخورد با کودک و با اطلاعات بالقوه مردمی جهت مقایسه اجتماعی رفتارهای کودکانشان و یا خود دسترسی ندارند. )
2- داشتن انتظارات غیر واقعی ، درک و تصور تحریف شده و اشتباهی توانائی های کودک که متناسب با سن اوست. مثلا زمانیکه کودک به دلیل نیاز به تغذیه یا علل دیگر گریه اش را متوقف نمی کند و یا یک کودک سه ساله نمی تواند غذایش را بخورد والدینش خشمگین می شوند که میتواند منجر به آزار وی گردد.
3- والدینی که به نوعی آزار و بی توجهی را در دوران کودکی خود تجربه نموده اند و یا ارتباط عاطفی ضعیفی با والدین خود داشته اند (14-10 درصد والدین بدرفتار خود تجربه مشابهی را در دوران کودکی داشته اند). تجربیات عاطفی والدین در دوران کودکی نقش مهمی را در به کارگیری شیوه های تربیتی از سوی آنان دارد.
4- والدینی که بدرفتاری والدین، سرپرست و یا معلمین خود را در دوران کودکی تجربه نموده اند، همان شیوه های را در تربیت کودکان خود به کار می گیرند و سعی دارند که این شیوه را عقلانی و منطقی جلوه دهند.همچنین والدینی که در کودکی خود تحت مراقبت شدید حمایتی قرار داشته اند غالبا افرادی بی اراده و دارای اعتماد به نفس پایین هستند، چنین والدینی نمی توانند روابط مناسبی با فرزندان خود برقرار نمایند. لذا ناچار دچار رفتارهای پرخاشگرانه می شوند و ممکن است اقدام به آزار کودک خود نمایند.
5- والدینی که بدون تفکر و به طور آنی عمل می کنند و از نظر فکری افرادی نابالغ، خود محور، زودرنج و حساس هستند. این والدین بطور اشتباه ، رفتار طبیعی فرزندشان را نادرست پنداشته و فکر می کنند رفتار کودک از روی عمد و با سوء نیت انجام شده است.
ج) عوامل محیطی و اجتماعی
والدینی که با کودک خود بدرفتاری می کنند مربوط به طبقه، نژاد،مکان جغرافیایی خاصی نیستند و از مذهب، تحصیلات،شغل و وضعیت اجتماعی گوناگونی برخوردارند بنابراین کودک آزاری در تمامی گروههای اجتماعی دیده می شود ولی بیشتر در طبق متوسط به پایین از نظر اجتماعی- اقتصادی دیده می شود. تحقیقات کشورهای غربی و اروپائی نشان می دهند خانواده هائی که در فقر به سر می برند بیشتر با کودکان خود بدرفتاری می کنند.
ازعوامل محیطی موثر در آزار کودکان به موارد ذیل می توان اشاره نمود:
1- خانواده های با محرومیتهای اجتماعی،طرد شده از اقوام و اجتماع
2- خانواده های با محرومیتهای اجتماعی ، طرد شده از اقوام و اجتماع
3- خانواده های پرجمعیت و شلوغ،پرمشکل و ناسازگار
4- صنعتی شدن جوامع : کودک آزاری در کشورهای صنعتی شیوع بیشتری دارد و عمدتا خشونت از دورن خانواده اعمال می شود.
5- فشارهای اقتصادی، سیاسی ، بیکاری و تورم
6- وجود قوانین مبنی بر مجاز شمردن تنبیه بدنی جهت تربیت و ایجاد نظم
7- فقدان حمایتهای اجتماعی (رزاقی،رضا1382).